Cải thiện chế độ
ăn thế nào để kéo dài tuổi thọ
Bằng cách bổ sung những
thực phẩm lành mạnh như đậu, đỗ, hạt, ngũ cốc, con người có thể khắc phục những
tổn hại từ chế độ ăn nhiều đường, bột.
Các chuyên gia cho
biết nếu cắt giảm các loại thực phẩm chế biến chứa nhiều muối, đường và các chất
phụ gia, thay thế chúng bằng thức ăn giàu dinh dưỡng như trái cây, rau, các loại
hạt, đậu, hải sản và ngũ cốc nguyên hạt, sức khỏe mỗi người sẽ cải thiện ở mọi
lứa tuổi.
Cụ thể, trong một
nghiên cứu đăng tải trên Tạp chí Y học New England, các chuyên gia đã theo dõi
khoảng 74.000 người, tuổi từ 30 đến 75 trong hơn hai thập kỷ.
Các chuyên gia sử dụng
một hệ thống tính điểm có tên Chỉ số Ăn uống Lành mạnh Thay thế, do các chuyên
gia dinh dưỡng tại Trường Y tế Công cộng Harvard TH Chan phát triển, để đánh
giá chất lượng chế độ ăn. Họ phát hiện ở người có chế độ ăn uống lành mạnh,
nguy cơ tử vong vì bất kỳ nguyên nhân nào thấp hơn tới 14% so với người thường
xuyên ăn thực phẩm chế biến sẵn.
Những loại thức ăn
được đánh giá là lành mạnh (có điểm cao) bao gồm trái cây, rau, quả hạch, hạt,
đậu, ngũ cốc nguyên hạt, thực phẩm giàu chất béo không bão hòa, axit béo
omega-3 có lợi cho tim như cá, bơ và dầu ô liu. Những thức ăn được xếp vào nhóm
không lành mạnh (điểm thấp) bao gồm thịt đỏ, thịt đã qua chế biến, thực phẩm có
nhiều natri và đường bổ sung, chẳng hạn nước ngọt, bánh pizza, khoai tây chiên.
Các nhà khoa học cho
biết tăng 20% điểm "lành mạnh" trong quá trình nghiên cứu giúp giảm
ít nhất 8% nguy cơ tử vong nói chung, đặc biệt là giảm 7-15% nguy cơ tử vong vì
bệnh tim mạch.
"Cách tăng 20%
điểm lành mạnh rất đơn giản. Bạn chỉ cần thay thế đồ uống có đường trong chế độ
ăn bằng loại nước có ga không đường, ăn ít nhất một nắm hạt hoặc một khẩu phần
đậu mỗi ngày", Mercedes Sotos-Pieto, giáo sư trợ lý tại Đại học Tự trị
Madrid, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.
Quan trọng nhất,
nghiên cứu chỉ ra rằng cải thiện thói quen ăn uống ở bất cứ độ tuổi nào đều có
lợi cho sức khỏe. Giáo sư Sotos-Pieto chỉ ra rằng hầu hết người tham gia nghiên
cứu đều trên 60 tuổi, vì vậy "không bao giờ là quá muộn để cải thiện thói
quen ăn uống".
Những loại thực phẩm lành mạnh như quả bơ, rau xanh, đậu
gà, đậu đỏ, hạnh nhân và hạt điều. Ảnh: Freepik© Được VnExpress cung cấp
Tỷ lệ tử vong ở các
tình nguyện viên giảm chủ yếu do nguy cơ mắc bệnh tim mạch giảm, vốn bị ảnh hưởng
mạnh mẽ bởi chế độ ăn uống.
Sotos-Pieto lưu ý việc
cải thiện dần thực đơn hàng ngày còn giúp giảm cân, giảm mức cholesterol, huyết
áp, đường huyết và chứng viêm. Tất cả đều hỗ trợ sức khỏe tim mạch, giảm khả
năng đau tim hoặc đột quỵ.
"Không cần thay
đổi đáng kể về lối sống. Hãy chọn ra những mục tiêu nhỏ bạn có thể đạt được và
duy trì theo thời gian", giáo sư Sotos-Pieto cho biết,
Trong một nghiên cứu
công bố vào đầu năm nay trên tạp chí PLOS Medicine, các nhà khoa học đã phân
tích lượng lớn dữ liệu về tác động của thực phẩm đến nguy cơ tử vong. Sau đó, họ
ước tính những thay đổi về chế độ ăn uống ở các độ tuổi khác nhau ảnh hưởng thế
nào đến tuổi thọ nói chung.
Nghiên cứu chỉ ra rằng
một thanh niên 20 tuổi chuyển từ chế độ ăn điển hình tại phương Tây sang thực
đơn Địa Trung Hải có thể tăng từ 11 đến 13 năm tuổi thọ. Tuy nhiên, ngay cả những
người làm điều này ở tuổi 60 cũng có thể tăng tuổi thọ thêm 9 năm. Thay đổi
thói quen ăn uống ở tuổi 80 giúp tăng khoảng ba năm tuổi thọ.
Theo các chuyên gia,
những loại thực phẩm lành mạnh nhất thuộc nhóm đậu, như đậu Hà Lan, đậu lăng và
đậu phộng. Lars Fadnes, giáo sư Đại học Bergen, tác giả chính của nghiên cứu, đậu,
hạt và ngũ cốc nguyên hạt sẽ củng cố quá trình trao đổi chất ở người. Những thực
phẩm này giàu dinh dưỡng, chứa lượng lớn chất xơ, vitamin và khoáng chất. Đậu
có hàm lượng protein cao, chứa vitamin B, sắt, đồng, magiê, mangan, kẽm và phốt
pho. Các chất giúp giảm viêm, cải thiện mức cholesterol và các dấu hiệu chuyển
hóa khác ảnh hưởng đến tuổi thọ.
Thục
Linh - VnExpres