THÚ VUI CỦA NGƯỜI GIÀ

Thứ Tư, 24 tháng 4, 2024

7 SIÊU THỰC PHẨM TĂNG TUỔI THỌ

 7 siêu thực phẩm ăn hằng ngày có thể giúp kéo dài tuổi thọ tới 3 chữ số

Những siêu thực phẩm dựa trên chế độ ăn của những người dân sống ở vùng có tuổi thọ cao nhất thế giới có thể giúp bạn khỏe mạnh đến khi về già và có thể kéo dài tuổi thọ tới 100 tuổi hoặc hơn nữa.

Chế độ ăn của những người sống ở Blue Zone là bí quyết khiến họ có thể sống tới hơn 100 tuổi. (Ảnh: Getty)

Chế độ ăn Địa Trung Hải, lấy cảm hứng từ thói quen ăn uống của những người dân Hy Lạp và Italy vào những năm 1960, là một chế độ ăn uống lành mạnh được khoa học chứng minh không chỉ giúp sống lâu mà còn sống lâu khỏe mạnh.

Chế độ ăn ưu tiên thực phẩm tươi này khá phổ biến tại 5 khu vực Blue Zone (Vùng Xanh) trên thế giới, gồm tỉnh Nuoro, Sardinia của Italys; Bán đảo Nicoya của Costa Rica; Icaria của Hy Lạp; quận Okinawa ở Nhật Bản; và Loma Linda thuộc California, Mỹ.

Người dân sinh sống ở Blue Zone được cho là sống lâu hơn mức tuổi thọ bình quân và có rất nhiều người sống tới trên 100 tuổi một cách khỏe mạnh.

Chuyên gia dinh dưỡng Kristin Kirkpatrick tại Phòng khám Cleveland, Mỹ, cho biết bí quyết sống lâu của những người sống ở Blue Zone không phải nhờ các chế độ ăn kiêng đặc biệt hoặc sử dụng một loại thần dược nào mà đơn giản chỉ là “họ ăn thực phẩm thực sự,” nghĩa là thực phẩm nguyên chất tươi, được chế biến tối thiểu.

Cô cho biết thêm: “Và họ chỉ ăn no ở mức 80%.”

Dựa trên chế độ ăn của những người sống ở Blue Zone, chuyên gia Kirkpatrick đã tư vấn 7 siêu thực phẩm có thể giúp bạn ngăn ngừa các bệnh nguy hiểm như ung thư, tim mạch, tiểu đường, Alzheimer, béo phì, và có thể kéo dài tuổi thọ tới 3 chữ số.

Quả hạch

Quả hạch là những loại hạt có vỏ cứng bao gồm lạc và "các loại hạt cây" như quả óc chó, quả phỉ, hạnh nhân, hạt dẻ Brazil, quả hồ đào, hạt điều, quả hồ trăn và hạt thông.

Stacy Kennedy, chuyên gia dinh dưỡng về ung thư ở Wellesley, Mỹ, cho biết: “Quả hạch chứa nguồn dinh dưỡng dồi dào, có thể hỗ trợ hệ thống miễn dịch và trao đổi chất của chúng ta; cân bằng tình trạng viêm và sức khỏe đường ruột; tăng cường sức khỏe của não và tim cũng như cung cấp các đặc tính ngăn ngừa ung thư. Bởi thế, chúng là siêu thực phẩm thúc đẩy tuổi thọ.”

Trong một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí y khoa BMC Medicine, các nhà nghiên cứu đã tuyển chọn hơn 7.000 người trưởng thành trong độ tuổi từ 55-80 có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch và yêu cầu họ tuân theo 1 trong 3 chế độ ăn kiêng gồm chế độ ăn kiêng bổ sung thêm các loại hạt; chế độ ăn kiêng bổ sung dầu ôliu nguyên chất và chế độ ăn kiêng ít chất béo.

Các loại hạt có vỏ cứng là siêu thực phẩm thúc đẩy tuổi thọ. (Ảnh: Getty)

Sau 5 năm, những người tiêu thụ hơn 3 khẩu phần hạt mỗi tuần có nguy cơ tử vong tổng thể thấp hơn 39% so với những người không ăn hạt. Trên thực tế, trong suốt quá trình nghiên cứu, những người ăn hạt có tổng nguy cơ tử vong thấp nhất.

Kennedy cho biết: “Các loại hạt cung cấp cho chúng ta chất xơ, protein, chất béo lành mạnh cũng như các vitamin và khoáng chất quan trọng như omega-3, vitamin E, canxi và selen.”

Dầu ôliu

Bạn đang thắc mắc tại sao dầu oliu lại được xếp hạng “sao” trong chế độ ăn Địa Trung Hải?

Các nhà nghiên cứu cho rằng chất béo không bão hòa đơn có lợi cho tim trong dầu ôliu - đặc biệt là loại nguyên chất và loại nguyên chất - là yếu tố chính.

Dầu ôliu cũng chứa nhiều polyphenol, chất chống oxy hóa mạnh có thể giúp bảo vệ chống lại một số bệnh liên quan đến tuổi tác, bao gồm bệnh Alzheimer, Parkinson, bệnh tim mạch và ung thư.

Rõ ràng cả dầu ôliu và các loại hạt đều chứa nhiều calo. Làm thế nào bạn có thể tận dụng những lợi ích của những siêu thực phẩm này mà không tăng cân?

Theo Kennedy, bạn không cần phải ăn nhiều các loại hạt hoặc dầu ôliu để có được những lợi ích. Chỉ cần thêm một thìa dầu ôliu vào nước sốt, hoặc dùng một nắm nhỏ các loại hạt như một món ăn nhẹ với trái cây, hay rắc hạt lên món salad, bột yến mạch là đủ.

Rau lá xanh đậm

Các loại rau lá xanh đậm được coi là thực phẩm kỳ diệu vì nó rất giàu vitamin và khoáng chất như vitamin A, C, K, canxi, sắt, đặc biệt là chất xơ. Loại rau càng sẫm màu càng có giá trị dinh dưỡng cao.

Hai trong số các loại rau lá xanh đậm có giá trị dinh dưỡng cao phổ biến là rau bina và cải xoăn. Ngoài ra còn có các loại khác như cải rổ, diếp xoăn… Thường xuyên ăn các loại rau xanh lá đậm có thể làm chậm sự suy giảm nhận thức liên quan đến tuổi tác.

Rau bina chưa giá trị dinh dưỡng cao. (Ảnh: Getty)

Theo một nghiên cứu được đăng trên Tạp chí học thuật Thần kinh học nổi tiếng, các nhà nghiên cứu đã so sánh những người tham gia nghiên cứu ăn khoảng 1,5 khẩu phần rau lá xanh đậm mỗi ngày với những người ăn ít hơn 1 khẩu phần mỗi ngày và nhận thấy rằng tốc độ suy giảm nhận thức ở những người ăn nhiều rau nhất tương đương với việc trẻ hơn 11 tuổi (về mặt não bộ).

Hiểu một cách nôm na, não của bạn có thể ngày càng kém hoạt động khi bạn già đi, nhưng ăn nhiều rau lá xanh hơn có thể trì hoãn sự thay đổi này.

Ngũ cốc nguyên hạt

Theo một đánh giá lớn của các nghiên cứu được công bố trên Tập san học thuật Circulation, ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt, như gạo lứt, cám, bột yến mạch, bỏng ngô, couscous, quinoa, có thể làm giảm nguy cơ tử vong sớm.

Trong một nghiên cứu kéo dài 40 năm, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người ăn khoảng 4 phần ngũ cốc nguyên hạt mỗi ngày có nguy cơ tử vong thấp hơn so với những người ăn ít hoặc không ăn ngũ cốc nguyên hạt.

Những lợi ích sức khỏe được cho là do chất xơ cao có trong thực phẩm ngũ cốc nguyên hạt giúp kiểm soát mức cholesterol, cân nặng và huyết áp.

Ngũ cốc nguyên hạt cũng giúp giảm nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường, bệnh tim và các bệnh khác.

Ngoài ra, chuyên gia Kirkpatrick cho biết “ngũ cốc nguyên hạt có thể thay thế ngũ cốc trắng tinh chế, có tác động tiêu cực đến insulin, lượng đường trong máu và cảm giác no.”

Quả mọng

Không có loại trái cây nào không tốt cho sức khỏe, (trừ khi nó được ngâm trong xirô và được đóng hộp). Chuyên gia Kennedy cho biết tất cả các loại trái cây đều cung cấp nhiều đặc tính hỗ trợ miễn dịch, chống viêm và chống lão hóa như vitamin C, kali và chất phytochemical, những hợp chất tốt cho sức khỏe được tìm thấy trong thực vật.

Đặc biệt, quả mọng rất tốt cho sức khỏe bởi chúng ít đường, nhiều chất xơ, giàu chất dinh dưỡng và chất chống oxy hóa - một loại hoạt chất giúp bảo vệ tế bào khỏi hư tổn, làm chậm quá trình lão hóa và bệnh tật.

Theo nghiên cứu, ăn nhiều quả mọng sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh Parkinson, giảm mức cholesterol có hại, giảm chỉ số khối cơ thể và lượng đường trong máu.

Trong một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Tâm lý học ứng dụng, Dinh dưỡng và Trao đổi chất, những người khỏe mạnh trong độ tuổi từ 66-70 uống nước ép quả việt quất đậm đặc mỗi ngày cho thấy có sự cải thiện trong hoạt động của não. Nghiên cứu cho thấy trí nhớ của họ cũng được cải thiện.

Cây họ đậu

​Điểm chung của những người sống ở Blue Zone, cho dù đó là Okinawa (Nhật Bản), Sardinia (Italy), Nicoya (Costa Rica), Ikaria (Hy Lạp) hoặc Loma Linda, California (Mỹ) là đều yêu thích thực phẩm có nguồn gốc thực vật, đặc biệt là nhiều loại đậu.

Các loại đậu mang lại nhiều lợi ích về sức khỏe, giúp tăng tuổi thọ. (Ảnh: Getty)

Các cuộc khảo sát cho thấy những người sống trên 100 tuổi ở Blue Zone ăn lượng đậu nhiều gấp ít nhất 4 lần so với người Mỹ.

Kirkpatrick cho biết: “Các loại đậu có ít chất béo và giàu protein, folate, sắt, kali và magie.”

Theo hai đánh giá khoa học được công bố vào năm 2015 và 2021, những lợi ích sức khỏe của cây họ đậu là giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, cải thiện kiểm soát đường huyết và lipid ở những người mắc bệnh tiểu đường; giảm mức cholesterol toàn phần và lipoprotein mật độ thấp (LDL); kiểm soát cân nặng và giảm nguy cơ béo phì; giảm huyết áp; ít nguy cơ mắc bệnh tim mạch hơn...

Trà xanh

Tiến sỹ Xinyan Wang - Viện Khoa học Y khoa Trung Quốc, cho biết uống trà xanh rất tốt cho sức khỏe, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tử vong, nhưng chỉ có tác dụng nếu uống thường xuyên và lâu dài.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng nhấn mạnh chỉ trà xanh (loại trà từ lá còn tươi) mới có tác dụng, còn trà đen (trà khô) thì không có tác dụng. Nguyên nhân là quá trình sao chế đã làm mất đi một số chất chống oxy hóa trong lá trà.

Trong một nghiên cứu trên 40.000 người trưởng thành ở Nhật Bản, những người uống nhiều trà xanh (5 tách trà mỗi ngày) có khả năng tử vong thấp hơn đáng kể trong khoảng thời gian 11 năm so với người ít dùng nước trà.

Các nhà khoa học cho biết hợp chất flavonoid trong trà xanh có khả năng ngăn ngừa sự oxy hóa của cholesterol xấu LDL - thủ phạm chính gây tụ máu, xơ cứng động mạch ở bệnh nhân tim mạch và người cao tuổi.

Tuy nhiên, bên cạnh chế độ ăn lành mạnh với các siêu thực phẩm kể trên còn phụ thuộc vào thói quen sinh hoạt của bạn. Hoạt động thể chất phù hợp, lối sống khoa học, thái độ sống tích cực là những yếu tố không kém phần quan trọng để bệnh tật tránh xa và sống lâu khỏe mạnh./.

 

Chủ Nhật, 21 tháng 4, 2024

7 cách để cải thiện trí nhớ sau tai biến

Lưu Hải (Theo Everyday Health)

                              7 cách để cải thiện trí nhớ sau tai biến. Đồ họa: Lưu Hải© Lao Động

Việc mất trí nhớ sau tai biến phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, nhưng các hoạt động vận động nhỏ hay một chế độ ăn uống cụ thể có thể giúp bạn phục hồi.

Mất trí nhớ là triệu chứng phổ biến sau tai biến, nhưng có những điều bạn có thể làm để giúp phục hồi trí nhớ. Giống như việc tập thể dục cho cơ bắp có thể giúp cải thiện sự linh hoạt sau tai biến, việc rèn luyện não bộ cũng là một phần quan trọng trong quá trình phục hồi.

"Khả năng ghi nhớ sau tai biến có thể khác nhau" - Melissa Meyers, một nhà trị liệu tại MossRehab ở Philadelphia, cho biết.

Mất trí nhớ có thể dẫn đến khả năng suy giảm giao tiếp, quên từ ngữ và mất khả năng giao tiếp bằng lời nói, quên những cuộc trò chuyện đã xảy ra, hoặc không thể nhận ra những khuôn mặt hoặc đường đi trước đây vốn dĩ quen thuộc.

Sau đây là 7 cách để lấy lại trí nhớ sau tai biến:

1. Kích thích não bộ qua những ứng dụng trò chơi

"Những trò chơi yêu cầu bạn sử dụng não bộ, từ những trò như cờ tướng, cờ vua, có thể giúp bạn lấy lại trí nhớ" - Allen Kaisler-Meza, một chuyên gia về y học và phục hồi chức năng vật lí tại một phòng khám tư ở San Jose, California, cho hay.

2. Trò chuyện nhiều hơn

Ngoài việc giúp những người gặp khó khăn trong việc nói chuyện do tai biến, các phương pháp cải thiện giao tiếp bằng cách kích thích não còn tạo ra các kết nối thần kinh từ những tế bào não không bị tổn thương đến những phần bị ảnh hưởng bởi tai biến, theo ông Allen Kaisler-Meza, một chuyên gia về y học và phục hồi chức năng vật lý tại một phòng khám tư ở San Jose, California.

Theo Mayo Clinic, gia đình và bạn bè cũng có thể giúp người phục hồi sau tai biến cải thiện khả năng nói chuyện bằng cách tham gia vào các cuộc trò chuyện giúp họ luyện tập nói và ghi nhớ.

3. Để lại lời nhắc cho chính mình

Để lại những tờ ghi chú ở những nơi dễ thấy, ví dụ một tờ giấy trong phòng tắm để nhắc bạn chải răng, theo Stephen Page - một nhà trị liệu và giáo sư tại Trường Khoa học và Kỷ luật Sức khỏe tại Đại học Ohio State ở Columbus.

"Bạn có thể sử dụng thông báo trên điện thoại thông minh hoặc thậm chí một đồng hồ báo thức để nhắc bạn về những cuộc hẹn và lúc nào cần uống thuốc... là các cách giúp cải thiện trí nhớ" - ông Page nói thêm.

4. Sắp xếp ngăn nắp

Để những vật dụng bạn cần cho các hoạt động hàng ngày ở những nơi dễ thấy sẽ giúp bạn nhớ những gì bạn cần làm và khi nào bạn cần làm, theo Meyers. Ví dụ, bạn có thể chuẩn bị quần áo cho sáng mai trước khi đi ngủ vào buổi tối và để bàn chải đánh răng trên bồn rửa mặt, nơi mà bạn chắc chắn có thể thấy nó.

5. Lặp lại và luyện tập

Khi bạn tiếp nhận thông tin mới, hãy lặp lại nó trong đầu vài lần. Đọc lại nội dung của thông tin nhiều lần cho đến khi bạn nhớ được nó thuần thục. Nếu bạn phải thuyết trình hoặc nói điều gì đó, hãy chia nội dung thành các đoạn nhỏ, điều này sẽ giúp bạn dễ nhớ hơn.

6. Luôn vận động mỗi ngày

Kaisler-Meza khuyến nghị hãy ra khỏi giường và di chuyển nhiều nhất có thể.

Một nghiên cứu ngẫu nhiên đã ghi nhận những tác động của việc tập thể dục đối với 40 người sống sót sau tai biến kéo dài. Các nhà nghiên cứu phát hiện rằng, những người tập thể dục trong quá trình phục hồi đã có cải thiện đáng kể về trí nhớ, chức năng nhận thức và tổng thể sự phục hồi sau tai biến.

7. Để ý đến chế độ dinh dưỡng

Một chế độ ăn lành mạnh cho não bộ là chế độ ăn bao gồm nhiều rau quả tươi và cá giàu axit béo omega-3. Một nghiên cứu đã phát hiện rằng, những người có chế độ ăn kết hợp những loại thực phẩm có tác động đến sức khỏe não bộ, có kết quả kiểm tra trí nhớ tốt hơn khi già.

Ngoài ra, cần bổ sung thịt gia cầm và thịt cá định kỳ, dùng nhiều dầu ô-liu. Nên tránh dùng quá nhiều đồ ngọt, dầu mỡ, bơ sữa, phô mai.


Thứ Hai, 15 tháng 4, 2024

CHÌA KHÓA SỐNG THỌ

 'Chìa khóa' sống thọ, ngăn bệnh tật từ hai thực phẩm giá rẻ

Thêm táo và ngũ cốc nguyên hạt vào chế độ ăn hằng ngày giúp ngăn tiểu đường, ung thư, kiểm soát cholesterol, theo các chuyên gia.

Người phương Tây thường nói "mỗi ngày một quả táo, bác sĩ không tới nhà". Một nghiên cứu trên tạp chí nội khoa JAMA cho thấy những người ăn táo thường xuyên ít phải đến bệnh viện và gặp bác sĩ hơn so với những người không ăn loại quả này. Táo có thể chứa ít vitamin C hơn cam nhưng lại chứa nhiều chất xơ hơn dưa và gấp đôi lượng chất xơ trong lê. Một trong những lợi ích chính của táo đến từ pectin - loại chất xơ có nhiều trong vỏ và phần cùi của quả.

Chuyên gia dinh dưỡng Rob Hobson, tác giả cuốn sách Unprocess Your Life, cho biết pectin cũng có trong lê và mận, đã được chứng minh qua nghiên cứu là có khả năng cải thiện mức cholesterol trong máu. Điều này giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Táo và ngũ cốc nguyên hạt mang nhiều lợi ích sức khỏe. Ảnh: Chef Michael© Được VnExpress cung cấp

Bên cạnh táo, các chuyên gia khuyến nghị nên ăn ngũ cốc nguyên hạt thường xuyên. Nhiều loại ngũ cốc nguyên hạt như quinoa, lúa mì bulgur, lúa mạch đen, yến mạch, kiều mạch... nổi tiếng với lợi ích sức khỏe đáng kinh ngạc và nên được bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày. Khoảng 95% người lớn ở Anh được báo cáo không tiêu thụ đủ nguồn chất xơ này. Chúng mang lại nhiều lợi ích, từ hỗ trợ sức khỏe đường ruột và tim mạch đến việc hạn chế tiểu đường, béo phì và thậm chí là ung thư, theo nhà dinh dưỡng học Rhiannon Lambert.

"Cám và phần nhân của ngũ cốc nguyên hạt chứa đầy vitamin B, chất chống oxy hóa và một lượng nhỏ chất béo lành mạnh, rất tốt cho sức khỏe", bà Lambert nói.

Một nghiên cứu đăng trên tạp chí Journal of Nutrition chỉ ra rằng việc bổ sung ít nhất 50g ngũ cốc nguyên hạt mỗi ngày (tương đương một lát bánh mì ngũ cốc hoặc bánh mì lúa mạch đen cùng một đĩa cháo yến mạch) có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 đến 34% ở nam giới và 22% ở phụ nữ so với người tiêu thụ ít hơn.

Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu từ ĐH Tufts phát hiện ra rằng những người trung niên ăn ít nhất ba phần ngũ cốc nguyên hạt mỗi ngày sẽ ít tăng vòng eo, huyết áp và mức đường huyết so với người tiêu thụ ít hơn một nửa phần hàng ngày. Ba phần thường tương đương một đĩa cháo yến mạch, một lát bánh mì nguyên cám, hoặc một phần cơm gạo lứt hay quinoa.

Thanh Thúy (Theo Mirror)

Thứ Bảy, 13 tháng 4, 2024

THỰC PHẨM TỰ NHIÊN TẨY GIUN

 6 thực phẩm giúp tẩy giun cơ thể một cách tự nhiên

 Ngọc Thùy (Theo FOOD.NDTV)

Có 6 thực phẩm tự nhiên nên đưa vào chế độ ăn kiêng của bạn. Ảnh: Hương Giang© Lao Động

Nhiều người đã từng dùng thuốc tẩy giun khi con nhỏ, nhưng theo Tiến sĩ, bác sĩ Dimple Jangda - kiêm huấn luyện viên Sức khỏe đường ruột (Ấn Độ), có một số loại thực phẩm tự nhiên mà bạn có thể đưa vào chế độ ăn uống hàng ngày để giúp tẩy giun trong ruột.

Theo Tiến sĩ Dimple, khi vi khuẩn xấu, ký sinh trùng, giun, ấu trùng và trứng tăng lên trong ruột, các sinh vật này có nguy cơ xâm nhập vào máu hoặc lắng đọng trong não và có thể gây ra các bệnh nghiêm trọng như co giật, động kinh hay thậm chí cả bệnh u nang.

“Có 6 thực phẩm tự nhiên nên đưa vào chế độ ăn kiêng của bạn”, Tiến sĩ Dimple Jangda thông tin.

Tỏi

Tỏi chứa nhiều đặc tính kháng khuẩn. Theo Tiến sĩ Dimple Jangda, tỏi có thể giúp bạn loại bỏ ký sinh trùng, giun và vi khuẩn không lành mạnh trong cơ thể.

Gừng

Gừng chứa nhiều đặc tính chống viêm giúp ích cho sức khỏe của bạn chống lại stress oxy hóa, tiếp tục chữa khỏi mọi loại viêm do phản ứng ký sinh.

Nghệ

Củ nghệ đã được sử dụng cho mục đích sức khỏe từ thời xa xưa. Nó có đặc tính chống viêm, sát trùng và kháng khuẩn giúp mang lại lợi ích cho bạn theo nhiều cách khác nhau. Tiến sĩ Dimple cho biết, nghệ có thể giúp loại bỏ vi khuẩn không lành mạnh trong ruột và cũng giúp thanh lọc máu của bạn.

Húng tây

Tiến sĩ Dimple giải thích rằng, loại thảo mộc này giúp kích thích tuyến ức, tạo ra tế bào T (một loại bạch cầu thuộc dòng tế bào lympho ). Đây là yếu tố quan trọng giúp tăng cường sức khỏe miễn dịch.

Hạt dưa chuột

Dưa chuột rất tốt cho sức khỏe của bạn. Nhưng bạn có biết rằng ngay cả hạt dưa chuột cũng có thể có lợi? Tiến sĩ Dimple hướng dẫn: “Việc tiêu thụ hạt dưa chuột được biết đến với công dụng giúp làm tê liệt giun ký sinh trong ruột.

Hạt đu đủ

Giống như hạt dưa chuột, hạt đu đủ cũng có tác dụng kỳ diệu chống lại giun ký sinh trong ruột của bạn. Tiến sĩ Dimple cho biết, bạn chỉ cần lấy hạt, trộn với mật ong và tiêu thụ chúng cùng nhau.

Hãy bổ sung những thành phần thực phẩm này vào chế độ ăn uống hàng ngày của bạn và tận hưởng sức khỏe đường ruột tốt, đồng thời giải độc tốt cho bản thân. Nhưng hãy luôn nhớ, điều độ là chìa khóa.

Thứ Sáu, 12 tháng 4, 2024

Cách phòng tránh cơn thiếu máu não thoáng qua

 Kiểm soát bệnh đái tháo đường, tránh cholesterol trong máu cao, ăn uống khoa học, không lạm dụng thuốc giúp dự phòng cơn thiếu máu não thoáng qua, ngừa đột quỵ.

Cơn thiếu máu não thoáng qua là tình trạng gián đoạn quá trình cung cấp máu lên não tạm thời và không gây tổn thương não vĩnh viễn. Thông thường, các triệu chứng của cơn thiếu máu não thoáng qua chỉ kéo dài trong vài phút. Đa phần biến mất trong vòng một giờ đồng hồ, do đó người bệnh khó nhận biết hoặc chủ quan không đi khám.

BS.CKI Nguyễn Phương Trang, khoa Thần kinh, Trung tâm Khoa học Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết biểu hiện của cơn thiếu máu não thoáng qua thường tương tư đột quỵ, bao gồm mất thăng bằng và chóng mặt, nói lắp bắp, khó diễn đạt hoàn chỉnh một câu, méo mặt một bên, tê yếu một bên cơ thể, nhìn đôi, nhìn mờ, mất thị lực một bên hoặc cả hai mắt.

Cơn thiếu máu não thoáng qua cảnh báo nguy cơ đột quỵ dễ xảy ra. Nguy cơ này càng cao ở những người từng đột quỵ. Các cơn thiếu máu não thoáng qua còn ảnh hưởng lâu dài làm suy nhược cơ thể, suy giảm trí nhớ, ảnh hưởng tiêu cực đến tâm trạng và chất lượng sống của người bệnh.

Bác sĩ Trang gợi ý một số cách có thể giúp giảm nguy cơ thiếu máu não thoáng qua.

Kiểm soát bệnh đái tháo đường: Đây là nguyên nhân phổ biến gây thiếu máu não thoáng qua và nguy cơ đột quỵ. Các biến chứng mạch máu do bệnh đái tháo đường khiến người bệnh dễ bị đột quỵ, theo bác sĩ Trang. Người bệnh cần sớm điều trị bệnh, kiểm soát tốt lượng đường và cholesterol trong máu.

Duy trì thói quen tập thể dục: Vận động giúp tăng cường sức đề kháng, lưu thông máu tốt, giảm mỡ máu, tránh tăng huyết áp. Từ đó, giúp phòng tránh được nhiều bệnh lý nguy hiểm, trong đó có tình trạng thiếu máu não thoáng qua. Một người trưởng thành cần tập thể dục, thể thao ở cường độ trung bình tối thiểu 15-30 phút mỗi ngày hoặc cường độ cao khoảng 75-150 phút mỗi tuần.

Chế độ ăn uống khoa học: Hạn chế mỡ động vật, bia rượu, thức ăn nhanh, đồ uống có gas, bánh kẹo ngọt, tránh nạp quá nhiều muối, tăng cường ăn nhiều rau xanh, trái cây, uống nhiều nước lọc mỗi ngày giúp cải thiện mạch máu não, giảm nguy cơ tăng cân, phòng ngừa nguy cơ đột quỵ.

Duy trì cân nặng khỏe mạnh: Thừa cân béo phì (chỉ số BMI hơn 30) góp phần hình thành các bệnh lý có nguy cơ gây ra cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua như tăng huyết áp, bệnh tim mạch, đái tháo đường.

Duy trì cân nặng ổn định góp phần ngăn ngừa thiếu máu não thoáng qua. Ảnh: Anh Ngọc

Người thừa cân cần giảm cân khoa học với chế độ ăn kiêng và duy trì việc tập thể dục mỗi ngày. Từ đó, duy trì huyết áp ổn định và lượng cholesterol trong máu đạt mức bình thường, tức chỉ số cholesterol toàn phần dưới 200 mg/dL (tương đương 5,1 mmol/L).

Không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia: Hút thuốc lá và uống rượu bia làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, xơ vữa mạch mạch, hình thành cục máu đông, chít hẹp mạch máu. Đây là những yếu tố dẫn đến thiếu máu não thoáng qua. Lạm dụng các loại thuốc cũng làm tăng nguy cơ này. Do đó, người bệnh chỉ nên dùng thuốc khi có chỉ định từ bác sĩ.

Thạc sĩ, bác sĩ Đoàn Vĩnh Bình, Trung tâm Thông tin Y khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết một số tinh chất thiên nhiên như từ blueberry (việt quất) và ginkgo biloba (bạch quả) hỗ trợ tăng cường máu lên não, cải thiện hoạt động mạch máu não và chức năng thần kinh, giảm nguy cơ đột quỵ.

Bác sĩ Trang khuyến cáo khám sức khỏe, tầm soát đột quỵ định kỳ. Tùy từng trường hợp, bác sĩ chỉ định xét nghiệm, chẩn đoán từ cơ bản đến chuyên sâu nhằm phát hiện sớm các yếu tố bất thường, từ đó, chủ động can thiệp, phòng tránh thiếu máu não thoáng qua và đột quỵ.

Thứ Hai, 8 tháng 4, 2024

THÓI QUEN GIÚP KÉO DÀI TUỔI THỌ

 3 thói quen sau khi ngủ dậy ở người cao tuổi giúp kéo dài tuổi thọ

HẠ MÂY (THEO ABOLUOWANG)

Người cao tuổi sau khi ngủ dậy duy trì một số thói quen sẽ tốt cho tuổi thọ. Đồ hoạ: Hạ Mây© Lao Động

Buổi sáng là sự khởi đầu của ngày, nếu người cao tuổi duy trì một số thói quen lành mạnh sẽ rất tốt cho sức khoẻ và tuổi thọ.

Đứng dậy từ từ

Sau khi thức dậy vào buổi sáng, chúng ta không nên thức dậy quá nhanh. Việc này dễ dẫn đến lượng máu cung cấp cho hệ tim mạch, mạch máu não không đủ, thậm chí là hôn mê đối với người cao tuổi có các bệnh mãn tính như cao huyết áp, tim mạch...

Sau khi thức dậy và tỉnh táo, tốt nhất chúng ta nên nheo mắt thêm vài phút, điều này có thể giúp cơ thể thư giãn, rồi từ từ ngồi dậy, dụi mắt và ấn vào vùng bị tê trước khi ra khỏi giường.

Kéo giãn cơ thể một cách thích hợp

Sau khi đứng dậy, chúng ta có thể đứng bên giường thực hiện một số động tác giãn cơ thích hợp. Chúng ta nên chú ý đến cổ, vai và thắt lưng, mỗi bộ phận kéo giãn khoảng 15 giây sẽ có tác dụng tốt cho sức khoẻ.

Điều này không chỉ giúp các khớp mà còn cải thiện tư thế cơ thể của mọi người. Những người già bị vẹo cột sống, gù lưng và các vấn đề khác nên kiên trì giãn cơ.

Theo nghiên cứu khoa học, trong khi ngủ, tay chân của mỗi người hầu hết đều nằm yên, nếu ngủ sai tư thế sẽ gặp phải nhiều triệu chứng khó chịu. Do đó, việc kéo giãn các bộ phận của cơ thể sau khi ngủ dậy là rất tốt.

Uống một cốc nước ấm

Sau một đêm ngủ, cơ thể chúng ta sẽ rơi vào trạng thái mất nước. Việc dậy sớm uống một cốc nước ấm có thể bổ sung lượng nước thích hợp cho cơ thể, nuôi dưỡng dạ dày, đồng thời có thể thúc đẩy quá trình tuần hoàn máu và giảm đau tim.

Thông thường 200ml nước là đủ, chúng ta nên uống từng ngụm nhỏ, nhiệt độ nước tốt nhất là khoảng 40 độ C.

Thứ Sáu, 5 tháng 4, 2024

Axit uric là thủ phạm gây nên nhiều căn bệnh nguy hiểm

 Hương Giang (Theo Medical News Today)

Axit uric là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Đồ họa: Hương Giang© Lao Động

Axit uric là chất cặn và khi nồng độ axit uric tăng cao, có thể gây ra các bệnh như gout hay thận...

Axit uric có thể tích tụ trong cơ thể thông qua quá trình phân hủy purine, một chất hóa học tự nhiên có trong cơ thể và một số thực phẩm. Khi cơ thể phân hủy purine, axit uric được tạo ra như một sản phẩm cặn. Thận lọc nó từ máu và loại bỏ nó ra khỏi cơ thể qua nước tiểu.

Tuy nhiên, axit uric đôi khi có thể tích tụ trong máu, được gọi là tăng uric máu. Điều này có thể xảy ra nếu cơ thể sản xuất quá nhiều axit uric hoặc không loại bỏ đủ lượng. Lượng axit uric quá mức trong máu có thể dẫn đến sự hình thành tinh thể trong các khớp và mô, gây viêm nhiễm và triệu chứng của bệnh gout.

Bệnh gout

Khi mức axit uric tăng cao trong máu, có thể xảy ra tình trạng gọi là hyperuricemia. Khi nồng độ axit uric này vượt quá khả năng của cơ thể loại bỏ thông qua thận và cơ chế khác, nó có thể tạo thành các tinh thể urate (một dạng của axit uric) trong các khớp và mô xung quanh.

Sự tích tụ của những tinh thể này trong khớp gây kích thích mô, gây viêm nhiễm và đau nhức, tạo ra triệu chứng chính của bệnh gout. Các khớp thường bị ảnh hưởng nhiều nhất là ngón chân, đặc biệt là ngón cái.

Sỏi thận

Mức axit uric cao trong máu có thể góp phần vào sự hình thành sỏi thận. Khi lượng axit uric tăng cao, có thể xảy ra tình trạng gọi là "hyperuricosuria," nghĩa là lượng axit uric lớn hơn bình thường được loại bỏ qua nước tiểu. Khi axit uric kết tinh và tập trung trong nước tiểu, nó có thể tạo thành tinh thể, tạo điều kiện cho sự hình thành sỏi thận.

Sỏi thận (hay còn gọi là urolithiasis) có thể gây đau, rối loạn tiểu đường và có thể dẫn đến các vấn đề thận nếu không được kiểm soát. Điều trị có thể bao gồm việc điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường uống nước, và trong một số trường hợp, sử dụng thuốc để kiểm soát mức axit uric và ngăn chặn sự hình thành sỏi.

Bệnh thận

Mức axit uric cao có thể tạo ra tình trạng không lường trước được cho sự tổn thương thận. Khi axit uric tích tụ nhiều, có khả năng hình thành tinh thể urate trong thận.

Sự kết tụ của tinh thể urate có thể gây kích thích và tổn thương các mô thận, dẫn đến tình trạng viêm thận. Nếu không kiểm soát được, việc tạo thành sỏi thận và gây tổn thương có thể dẫn đến suy thận, nơi chức năng thận giảm dần.

Bệnh tiểu đường

Axit uric có thể ảnh hưởng đến sự nhạy cảm của cơ thể đối với insulin - hormone giúp kiểm soát đường huyết. Sự giảm nhạy cảm này có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh tiểu đường.

Axit uric có thể ảnh hưởng đến quá trình chống ô nhiễm cấp đường, một quá trình quan trọng trong cơ thể để duy trì sự ổn định của đường huyết. Mức axit uric cao có thể gây tổn thương cho tế bào, đặc biệt là tế bào beta trong tử cung, góp phần vào sự phát triển của bệnh tiểu đường.